De hele farce rond de kerncentrales van de voorbije maanden toont heel pijnlijk aan dat er geen enkel duurzaam energiebeleid gevoerd wordt die naam waardig. De sabotageactie van één enkel persoon volstond om delen van Vlaanderen dit najaar zonder stroom te zetten. Twee conclusies kunnen we uit deze zaak trekken: ten eerste, onze afhankelijkheid als samenleving van privaat beheerde gecentraliseerde energiesystemen maakt ons zwak, en ten tweede: het liberaliseren van de energiemarkt blijkt toch niet zo zaligmakend te zijn als men ons de voorbije decennia probeerde wijs te maken.
Ideaal zou zijn dat we volledig overschakelen op duurzame alternatieve energie-bronnen. Helaas werd er de voorbije decennia amper in onderzoek en ontwikkeling geïnvesteerd vergeleken met wat voor reusachtige kapitalen de ‚klassieke’ energiesector (incl. de kernenergie) ter beschikking had. Maar de voorbije jaren werd wel duidelijk dat er dringend werk van gemaakt moet worden. Dat is enkel mogelijk als het energiebeleid drastisch wordt herzien, waaronder het ongedaan maken van de liberaliseringen.
Het is eigenlijk wraakroepend dat Electrabel, een dochterbedrijf van GDF-Suez dat wereldwijd megawinsten boekt, in staat is het land lam te gooien. De regering (noch de oude van Di Rupo noch de nu komende) zal niet in staat blijken het bedrijf werkelijk ter verantwoording te roepen, omdat ze ideologisch én beleidsmatig (via de EU) gebonden is aan de doctrines van het neoliberalisme. Op zijn minst zou de regering een schadevergoeding moeten eisen, maar het valt te betwijfelen of zelfs dat maar ter sprake zal komen. In een omgekeerde situatie zou GDF-Suez alvast wel schadevergoedingen afdwingen, en dat in de vele miljoenen.
Een regering die zichzelf en haar taak als beschermer van ‚s lands belangen ernstig zou nemen zou op zijn minst die schadevergoeding eisen, maar zou ook werk maken van een lange termijn beleid dat zulke fratsen in de toekomst onmogelijk maakt. Er moet snel werk gemaakt worden van een plan tot conversie van ons energiesysteem. Als eerste stap moeten de kerncentrales weer genationaliseerd worden en ondergebracht in een openbaar bedrijf, zodat de grote winsten die de (afgeschreven) kerncentrales genereren in publieke handen blijven. De komende jaren moet die winst geïnvesteerd worden in onderzoek en ontwikkeling van een efficiënter energienet, alsook alternatieve energiebronnen, zodat de afbouw van de kernenergie mogelijk wordt. Ook het decentraliseren van het energienet via lokale energiebronnen (wind en zonne-energie) zou onze gevoeligheid voor grootschalige energieblack outs verminderen. Maar we vrezen dat noch de nieuwe Vlaamse regering noch de nieuwe federale stappen in die richting zal kunnen zetten, of zelfs maar willen.
