Blijkbaar zijn er na de nieuwe historici à Marc Reynebeau en Manix Beyen nu ook de nieuwe antropologen à la Khalid Mouna.
"In zijn analyse van de profielen van de terroristen die uit België gekomen zijn [het gaat om de daders van de ISIS-aanslagen in Parijs op 13 november 2015] legt de historicus Pierre Vermeren de link tussen het jihadisme en hun herkomst uit het Rif, in het noorden van Marokko. Een essentialistische visie volgens Khalid Mouna, antropoloog aan de universiteit van Meknès, die eerder verwijst naar hun Belgische nationaliteit." Dit is de inleiding en een (te) korte samenvatting van het artikel "Het gevaar uit het Rif, de aanslagen in Brussel en de stereotypes van Pierre Vermeren"[1]
Nergens weerlegt Mouna in dit artikel de stelling van Vermeren maar ondertussen produceert hij veel wol. Zijn vertrekpunt is dat hij het niet eens is met de stelling van Vermeren dat de twee grote migratiegolven uit het Rif naar de Belgische staat (en het Nederlandse koninkrijk, maar daar wordt blijkbaar over gezwegen, n.v.d.r.) het resultaat zijn van "de jacht van Hassan II op de [opstandige] Berbers in het Rif": “Il avance que cette migration est liée essentiellement à deux périodes : les années 1960 (après les événements du Rif de 1958), et les années 1980. Ainsi, la première vague comme la deuxième de migration sont le résultat de la chasse aux Rifains menée par « Hassan II, après les émeutes d’Al-Hoceima en 1984 » " Nergens staaft Mouna zijn bewering dat Vermeren zijn stelling baseert op het koloniale beeld van Marokko met de tegenstelling tussen de "bled el makhzen" (domein van de staat/wet/beschaving) en de "bled es siba" (domein van de clan/chaos/barbarij). Noch minder weerlegt hij dat dat koloniale beeld effectief een bepaalde - evenwel door het koloniale prisma verdraaide- realiteit weergaf.
In zijn wolproductie vinden we dan zinnen als "Les Abaaoud, les Abdeslam sont d’origine rifaine, pour ne citer que deux cas connus et récents (Nouvel Obs). En fin de compte, tout le Maroc est devenu rifain, y compris Abaaoud le Belge d’origine Soussi du sud du Maroc. " Abaaoud "le Belge" mag dan inderdaad wel geen Riffijn geweest zijn, maar de Soussi zijn evengoed Berbers die hun eigen taal, het Chleuh, bewaard hebben.[2] Ook met zijn uitgesponnen beschrijving van de cannabistrafiek weerlegt Mouna de stelling van Vermeren niet.
Uiteindelijk komt Mouna bij zijn besluit: "Je ne pense pas que Hassan II soit responsable, ni du point de vue historique de la violence de certains Belges, car ils sont d’abord des Belges avant d’être d’origine marocaine." Mouna, professor antropologie aan de Moulay Ismail Universtiteit van Meknès, iets ten zuiden van het Rifgebergte, dankt zijn benoeming in het chérifiaanse koninkrijk dat nu niet meer chérifiaans geheten mag worden, natuurlijk aan de zoon van Hassan II, nog altijd officieel "aanvoerder van de gelovigen"[3] (Amir al-Mu'minin). Volgens Mouna zijn de terroristen "in de eerste plaats Belgen voor zij van Marokkaanse oorsprong zijn". Dit is een dubbel problematische stelling. "Zij zijn van Marokkaanse oorsprong", dit is even nietszeggend als van Belgische oorsprong zijn. Er wordt geen Belgisch gesproken in België, er bestaan geen Belgische media in België maar (hoofdzakelijk) Nederlandstalige en Franstalige, die ieder hun eigen oriëntatie hebben, Franstalige media gaan bijzonder vlug kijken hoe het er in Parijs aan toe gaat, Nederlandstaligen durven regelmatig naar het koninkrijk in het noorden kijken, een gebied dat voor de Franstalige media onbekend is. Het Belgische natievormingsproject dat op gang gebracht werd met de staatsgreep van 1830 en gebaseerd was op de ontkenning en vernietiging van het Nederlandse element binnen de grenzen van de Belgische staat, is uiteindelijk mislukt. Er bestaat dus niet zoiets als een Belgische identiteit net zomin er een "Marokkaanse identiteit" bestaat: er zijn Berbers - in al hun onderlinge verscheidenheid- en Arabieren (inclusief gearabiseerden). Eeuwen Arabische overheersing zijn er niet in geslaagd om de verschillende Berberidentiteiten uit te wissen of uit te roeien. Met zijn "van Marokkaanse oorsprong" probeert Mouna dit te camoufleren. Wat die "Belgische identiteit" van de terroristen dan wel zou inhouden maakt Mouna nergens duidelijk in zijn wolproductie waarin hij niet verder komt dan "un bricollage identitaire". Inderdaad: "Belgische identiteit" is hyperpersoonlijke individuele bricollage.
Mouna legt Vermeren een stelling in de mond die Vermeren niet claimt: "Essayer de trouver l’explication de la violence « aveugle » qui tue des centaines de personnes à partir d’une démarche ethnique, est une insulte au progrès que la science a fait depuis des siècles, mais aussi aux Rifains. […] À partir d’une approche culturaliste et déterministe, Vermeren explique ces actes de violence à partir des supposées origines ethniques/rifaines des terroristes." Vermeren zegt niet dat de terroristen hun daden gedaan hebben als het uiteindelijke gevolg van hun Berber zijn, maar als het uiteindelijke gevolg van hun leven in ballingschap als gevolg van de onderdrukking en vervolging van hun Berber zijn in het Arabische en arabiserende Marokko.
Ten slotte legt Khalid Mouna Vermeren nog het tegengestelde in de mond van wat Vermeren claimt: "Le danger de cette analyse nous mène vers une extériorisation des raisons de la radicalisation : ce ne sont plus les Etats et leurs politiques envers les minorités qui sont responsables, mais toujours l’origine sociale et ethnique de « l’exilé » suivant notre historien." Als er iets is dat Vermeren claimt dan is het precies dat het de politiek van het Arabische Marokkaanse regime, en in het bijzonder dat onder Hassan II, is dat van de honkvaste, koppige, fiere Berbers gefrustreerde onderdrukte ballingen gemaakt heeft die als ontwortelde migranten hun toevlucht gaan zoeken in het islamisme en jihadisme.
[1] http://bougnoulosophe.blogspot.com/2016/04/le-peril-rifain-les-attentats-de.html#links
