Het Westen lijkt nu echt kennis te hebben gemaakt met de ‘strijders’ van ISIS (dat zich tegenwoordig 'de Islamitische Staat' ofte IS noemt). Begin augustus lanceerde ISIS een grootschalig offensief waarbij Zuid-Koerdistan ('Iraaks' Koerdistan) werd aangevallen. Enigszins onverwacht sloeg het 'officiële' Zuid-Koerdische leger van president Barzani, ook bekend als de Pesjmerga’s, op de vlucht. Vooral de minderheden in de regio van Şingal (Sinjar), Telafer (Tel Afar) en de Ninive-vlakte werden het slachtoffer van dit offensief. ISIS - dat deze wereld wil zuiveren van andersdenkenden (‘ongelovigen’) - ging zich te buiten aan massale moordpartijen, mensenrechtenschendingen en vernielingen. Tienduizenden mensen sloegen op de vlucht. Ronduit dramatisch was de situatie voor tienduizenden Jezidi’s in het Şingal-gebergte, die dagenlang zonder eten of drinken zaten. Heel veel vluchtelingen kwamen om van ontbering. Op 8 augustus reageerden de Verenigde Staten met bombardementen en kwam een Westerse hulpoperatie op gang.
Bij de gebeurtenissen van de afgelopen tijd wil de Vlaams-Socialistische Beweging enkele kanttekeningen plaatsen die de media niet of nauwelijks halen.
Voor velen kwam de terugtrekking van de Pesjmerga’s als een grote verrassing. De gebeurtenissen van de afgelopen weken waren echter te voorzien. Bij het ISIS-offensief van begin juni in Noord- en Centraal-Irak, nam het Koerdische leger een groot gebied in dat tot dusver onder de controle stond van het Iraakse leger. Het gebied wordt vooral bewoond door Koerden, maar ook door Jezidi’s, Turkmenen, Assyriërs,… Terwijl ISIS een enorm wapenarsenaal buit maakte, dienden de Pesjmerga’s een frontlijn van zo’n duizend kilometer te beveiligen met verouderd militair materieel. Twee maanden bleef het relatief rustig omdat ISIS een andere focus had. Zo werd er in juli een monsteroffensief gelanceerd tegen de Koerden in Zuid-West-Koerdistan ('Syrisch-Koerdistan') of Rojava. Eind juli liep dit offensief tegen de stad Kobanê af met een - onverwachte - Koerdische overwinning.
Hewlêr (Erbil) heeft de afgelopen maanden onafgebroken gevraagd om meer (militaire) hulp, maar er kwam zoals gebruikelijk geen reactie. Heel wat landen zijn gekant tegen een sterk Koerdistan en doen er alles aan om de normale ontwikkeling van Zuid-Koerdistan te fnuiken. Het buitenland investeert wel in de Koerdische Autonome Regio, maar de toestand blijft precair. De Koerden werden militair geboycot, maar ook en vooral financieel. Terwijl ISIS bezig is met het verkopen van petroleum, werd de verkoop van Koerdische olie internationaal geblokkeerd. Zuid-Koerdistan heeft wel ruwe olie, maar beschikt niet over grote raffinaderijen, zodat er brandstofschaarste heerst. Ook de voedselvoorziening is een probleem, onder meer omdat er te weinig opslagcapaciteit aanwezig is.
Een zelfverzekerd IS staat er in ieder geval beter voor. Hoewel zij al enkele jaren via de (sociale) media blijk geven van een ongehoorde brutaliteit konden ze ongestoord hun activiteiten ontplooien. ISIS-propagandafilmpjes van moordpartijen, martelingen en onthoofdingen werden vooral gezien als een illustratie van een wrede burgeroorlog in Syrië. Onderzoek moet uitwijzen waarom IS zo sterk kon groeien, maar het is duidelijk dat landen als Katar, Saoedi-Arabië of Turkije hand- en spandiensten hebben verleend. In eerste instantie was de steun bedoeld om dictator al-Assad uit het zadel te lichten, maar ook andere geopolitieke belangen spelen mee. Door IS te steunen voert Turkije een vuile oorlog tegen de Syrische Koerden, die te dicht bij de PKK zouden staan. De soennieten van het Arabische schiereiland willen in Irak vooral een sjiitische dominantie vermijden. Zou het kunnen dat het Westen zo lang blind bleef voor de ISIS-terreur omdat zijn bondgenoten betrokken waren?
Het is schrijnend dat het Westen de IS-terroristen beschouwde als te steunen rebellen tegen het Syrische regime, terwijl de agenda van ISIS al een hele tijd duidelijk is. Waar bleven de reacties toen ISIS al meer dan een jaar geleden de Syrische oppositie militair begon te bestrijden? Waar bleven de reacties toen ISIS in Syrië niet-soennitische voor- of tegenstanders van al-Assad begon af te slachten? Bewijsmateriaal voor gruweldaden was er genoeg: het werd aangeleverd door fiere ISIS-terroristen. Dat verwende kinderen uit Vlaanderen in ware SS-stijl meededen aan deze activiteiten, leverde hier bedroevend weinig reacties op.
De feiten die zich hebben afgespeeld waren al langer te voorzien en te voorkomen. Zo was het al meer dan een maand geleden duidelijk dat de Jezidi’s zeer kwetsbaar waren voor de ISIS-barbarij. Met de regelmaat van de klok voerde IS kleine aanvallen uit op Jezidische dorpen, waarbij de verdediging door de Pesjmerga’s te wensen overliet. Wanhopige Jezidi’s probeerden zichzelf te verdedigen, maar hadden al na enkele dagen geen munitie meer.
Tot slot mag de rol van het Westen in de redding van de minderheden in Noord-Irak niet worden overschat. Meteen na de inname van Şingal door ISIS, stuurden de Koerdische rebellen uit Syrië (YPG) troepen. Zij waren het eerst ter plaatse en boden bescherming. Intussen heeft het YPG, met de steun van honderden Jezidi’s, al verschillende dorpen bevrijd. Tienduizenden Jezidi’s hebben in Rojava een veilig onderkomen gevonden. Niet alleen het YPG, maar ook de gewapende arm van de PKK heeft troepen gestuurd. Zij konden mee de ISIS-opmars tot staan brengen en begonnen onmiddellijk met tegenaanvallen. In Zuid-Koerdistan, en zeker bij de Jezidi’s, is de populariteit van de YPG en de PKK enorm gestegen. Dat leidt op het terrein tot moeilijke situaties met de Verenigde Staten en de Pesjmerga’s.
De feiten van de afgelopen maanden hebben duidelijk gemaakt dat de Koerden en de andere minderheden vooral op zichzelf zijn aangewezen. Overal ter wereld organiseren Koerden de solidariteit met hun land. De roep om een onafhankelijk Koerdistan wordt steeds luider omdat dit de enige garantie is voor een vrije, veilige en welvarende toekomst. Hopelijk gaat het Westen dit eindelijk eens begrijpen.
